Avgust 2016 ойлик архив
Толиб ЁҚУБОВ: Паймона
Ўтмишда баъзи ҳукмдорлар ўзи ҳақида халқ фикрини билиш, у қандай гап-сўзлар айтаётганини аниқлаш учун мулозимларига »Подшоҳ ўлди» дея эълон қилишни буюраркан. 5-10 кун мамлакат арининг уясидай қайнар экан. Халқ муносабатини билиб бўлгач, ҳукмдор ҳеч нарса бўлмагандай халқ олдида пайдо бўлар экан.
Ҳукмдорнинг ўлганидан очиқдан-очиқ қувонганлар аниқланиб қамоққа ташланар ва, ҳатто, калладан жудо қилинар экан. Мабодо Ислом Каримов шу »ўйин»га қўл урган бўлса, бу XXI-аср бошида уюштирилган энг буюк фирибгарлик бўлади. Бошқача айтганда, эртага, 31 августда Ислом Каримов ҳеч нарсани кўрмагандай байрам майдонига кириб келиши ва, ҳатто, одатдагидай рақсга тушиши ҳам мумкин.
Зўрлик остида ёки ғайриихтиёрий ғойиб бўлиш
Қандайдир одамлар пайдо бўлади. Улар оилага, бойларга ҳам, камбағалларга ҳам, уйга, лачугага ёки ҳужрага, шаҳарда ёки қишлоқда – ҳамма жойга бостириб кирадилар. Улар кун ёки туннинг истаган вақтида, одатда фуқаро кийимида, баъзан формада ва ҳамма вақт қурол-яроғ билан келадилар.
Улар сабабини изоҳламасдан, қамоққа олиш тўғрисидаги ордерни кўрсатмасдан, кўпинча кимлигини ва кимнинг кўрсатмаси билан иш кўраётганликларини айтмасдан оиланинг бир неча аъзоларини машинага солиб ўзлари билан олиб кетадилар, бунда агар зарур бўлса куч ишлатадилар.
Одамларнинг зўрлик остида ёки ғайриихтиёрий ғойиб бўлиши фожеасининг – инсон ҳуқуқларининг ўта кетган бузилиши ва халқаро жиноят сифатида баҳоланадиган қилмишнинг биринчи кўриниши кўпинча мана шундай кўринади.
Зўрлик остида ёки ғайриихтиёрий ғойиб бўлиш қурбони тўғрисидаги хабарни тақдим этиш шакли
I илова
Диққат: юлдузча (*) қўйилган позициялар мажбурий ҳисобланади.
Изоҳ: Агар хабардаги ахборотнинг талаб қилинадиган мажбурий тартибдаги элементларидан бошқа маълумотлар ошкор қилиниши керак бўлмаса, тегишли позиция қаршисига «МАХФИЙ» деган белги қўйилиши зарур.
Ташкилотлар томонидан тақдим этиладиган ҳолатлар:
Агар у ёки бу ҳолат Ишчи гуруҳ эътиборига бирор-бир ташкилот томонидан тақдим этилса, ушбу ташкилот тегишли шахснинг тақдири ёки турган жойи аниқлангунга қадар Ишчи гуруҳдан оилага ва оиладан Ишчи гуруҳга расмий маълумотни қайта юбориш орқали ушбу ҳолат билан шуғулланишни давом эттириши илтимос қилинади.
Шу сабабли тахмин қилинаётган қурбоннинг оила аъзолари ушбу ҳолат сизнинг ташкилотингиз томонидан улар номидан Ишчи гуруҳга тақдим этилишига бевосита розилиги ва сизнинг ташкилотингиз оила билан Ишчи гуруҳ ўртасидаги алоқа йўлини таъминлай олиши мумкинлигини кўрсатиш илтимос қилинади.
Зўрлик остида ёки ғайриихтиёрий ғойиб бўлган тақдирда бузиладиган ҳуқуқлар
Зўрлик остида ғойиб бўлиш Инсон ҳуқуқлари умумжаҳон декларациясида эълон қилинган ҳамда Инсон ҳуқуқлари тўғрисида иккита халқаро пактда, шунингдек инсон ҳуқуқлари бўйича бошқа асосий халқаро шартномаларда мустаҳкамланган инсон ҳуқуқларининг яхлит бир комплекси бузилишига олиб келади.
Инсон ғойиб бўлган тақдирда индивиднинг қуйидаги фуқаролик ёки сиёсий ҳуқуқлари бузилиши мумкин:
– унинг ҳуқуқ субъекти эканлигини эътироф этиш ҳуқуқи;
– шахснинг эркинлиги ва хавфсизлиги ҳуқуқи;
– қийноққа ҳамда муомала ва жазолашнинг бошқа шафқатсиз, ғайриинсоний ёки қадр-қимматни хўрловчи турларига дучор қилинмаслик ҳуқуқи;
– ғойиб бўлган киши ўлдирилганда яшашга бўлган ҳуқуқ;
– индивидулликка бўлган ҳуқуқ;
– адолатли суд муҳокамасига ва суд кафолатларига бўлган ҳуқуқ;
– ҳимоянинг самарали воситасига, шу жумладан тавон ва компенсацияга бўлган ҳуқуқ;
– ғойиб бўлиш ҳолатлари тўғрисидаги ҳақиқатни билиш ҳуқуқи.
Зўрлик остида ва ғайриихтиёрий ғойиб бўлиш бўйича Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг ишчи гуруҳи
II илова
АМАЛИЙ АХБОРОТ:
ҚИСҚАЧА МАЪЛУМОТНОМА
Зўрлик остида ва ғайриихтиёрий ғойиб бўлиш бўйича Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг Ишчи гуруҳи ўзида нимани ифодалайди?
Ишчи гуруҳ 1980 йилда Инсон ҳуқуқлари бўйича комиссия томонидан таъсис этилган эди. Унинг асосий вазифаси қариндошларининг тақдирини ва уларнинг турган жойини аниқлашда оилаларга ёрдам кўрсатишдан иборат.
Ишчи гуруҳ ғойиб бўлган шахсларнинг тақдирини ёки турган жойини аниқлаш мақсадида оилалар томонидан Ишчи гуруҳга улар тўғрисида маълумотлар етказилган якка тартибдаги ҳолатлар миллий маъмурлар томонидан тергов қилинишини таъминлашга интилиб оилалар билан тегишли ҳукуматлар ўртасидаги алоқа воситаси сифатида иш кўради.
Барча шахсларни зўрлик остида ғойиб бўлишдан ҳимоя қилиш тўғрисидаги Декларация
III илова
1992 йил 18 декабрь
Бош Ассамблея,
Бирлашган Миллатлар Ташкилоти Уставида ва бошка халқаро ҳужжатларда эълон қилинган принципларга мувофиқ, инсоният оиласининг барча аъзоларига хос бўлган қадр-қиммат, уларнинг тенг ва ажралмас ҳуқуқлари эркинлик, адолат ва ялпи тинчликнинг асоси сифатида эътироф этилганлигини эътиборга олиб,
давлатлар Уставга, хусусан, унинг 55-моддасига мувофиқ инсон ҳуқуқлари ва асосий эркинликларига барча томонидан ҳурмат билан қаралиши ҳамда риоя этилишига кўмаклашиш мажбуриятини зиммаларига олганликларини ҳисобга олиб,
Барча шахсларни зўрлик билан ғойиб бўлишдан ҳимоя қилиш учун халқаро Конвенция
IV илова
МУҚАДДИМА
Ушбу Конвенции қатнашчиси бўлган давлатлар,
Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг Уставига мувофиқ давлатлар инсон ҳуқуқлари ва асосий эркинликлар барча томонидан ҳурмат қилиниши ва уларга риоя қилинишига кўмаклашишларига мажбур эканлигини эътиборга олиб,
Инсон ҳуқуқлари умумжаҳон декларациясига амал қилиб,
Иқтисодий, ижтимоий ва маданий ҳуқуқлар тўғрисидаги халқаро пактга, Фуқаролик ва сиёсий ҳуқуқлар тўғрисидаги халқаро пактга ҳамда инсон ҳуқуқлари, гуманитар ҳуқуқ ва халқаро жиноят ҳуқуқи соҳасидаги бошқа тегишли халқаро шартномаларга ҳавола қилиб,
Ўзбекистон зўрлик остида ва ғайриихтиёрий ғойиб бўлиш ҳолатлари юзасидан шаффофлик ва тўлиқ текширувни таъминлаши зарур
Халқаро ҳамжамият ва Ўзбекистоннинг ҳамкорлари расмий Тошкентни зўрлик остида ва ғайриихтиёрий ғойиб бўлганлар тақдири борасида ҳисоб бериш ва шаффоф бўлишга чақириши лозим.
Бу йил 30 августда БМТ Бош Ассамблеясининг «Зўрлик остида ва ғайриихтиёрий ғойиб бўлганлар халқаро куни» (International Day of the Victims of Enforced Disappearances) дея эълон қилганига 5 йил тўлади.
Шу муносабат билан «Ўзбекистондаги зўрлик остида ва ғайриихтиёрий ғойиб бўлиш қурбонлари тақдирига алоқадор шаффоф ва тўлиқ текширув ўтказишни талаб қиламиз!» номли хисоботимизни жамоатчилик ихтиёрига тақдим қиламиз.
Зўрлик остида ва ғайриихтиёрий ғойиб бўлганлар тақдирига алоқадор ҳисобот
